دات نت نیوک
Menu

اهمیت پردازش اطلاعات در بیمارستانها

پردازش اطلاعات یک فاکتور کیفیت مهم است.

تقریباً همه متخصصین حوزه بهداشت و درمان به حجم گسترده ای از اطلاعات نیاز دارند و برای کیفیت مراقبت از بیمار و کیفیت مدیریت بیمارستان ضروری است که این نیاز های اطلاعاتی برآورده شوند. اطلاعات بالینی مرتبط با بیمار بایستی در زمان مناسب فراهم باشند و به روز رسانی و معتبر گردند. عدم تأمین این اطلاعات یا تأخیر و اشتباه در آنها می تواند ریسک بزرگی برای ارائه مراقبت های سلامت به شمار رود. مثلاً جواب آزمایشات طبی غلط می تواند منجر به تصمیمات درمانی غلط و یا حتی مضر گردد. حال اگر این موضوع باعث تکرار آزمایشات یا جستجوی پر هزینه اطلاعات گردد، هزینه مراقبت ها قطعاً افزایش می یابد.

کارکنانی نیز که در امور اداری-مالی بیمارستان کار می کنند برای انجام وظایف خود نیازمند اطلاعات هستند. ایشان نیز بایستی در زمان های مقرر اطلاعاتی را دریافت دارند و اگر جریان اطلاعات کند و زمان بر باشد، صورتحساب های بیمه ای بیماران ممکن است تا هفته ها و ماهها بعد از ترخیص بیمار نوشته و تکمیل نشوند. اگر اطلاعات کامل نباشند ممکن است درخواست هزینه خدمات ارائه شده به بیماران از سازمان های بیمه گر به طور کامل صورت نگیرد و درآمد بیمارستان تقلیل یابد.

مدیریت بیمارستان نیز نیازهای اطلاعاتی متعددی دارد. اطلاعات به روز درباره هزینه ها و روشهای درمانی به عنوان مبنایی برای کنترل بیمارستان ضروری هستند.

اهمیت اطلاعات درباره کیفیت مراقبت ها هم ارز اهمیت اطلاعات مرتبط با فرم و شدت ناخوشی بیماران ، عفونت های بیمارستانی و یا میزان سایر عوارض پروسیجرهای درمانی است. اگر این اطلاعات نادرست باشند و یا به موقع گزارش نگردند یا ناکامل باشند روند امور اجرایی بیمارستان نمی تواند بطور مناسب کنترل شود و این به این معناست که ریسک خطاهای مدیریتی بالا می رود. از این نظر پردازش اطلاعات یک فاکتور کیفیت مهم در مراقبت های بهداشتی درمانی و علی الخصوص در بیمارستان ها می باشد.

پردازش اطلاعات یک فاکتور هزینه جدی است.

مطالعات متعدد واضحاً نشان داده اند که پردازش اطلاعات در مراقبت های سلامت یک فاکتور هزینه ای مهم بوده و تأثیرات درخور توجهی در جابجایی اعتبارات سلامت دارد. به عبارت دیگر پردازش ناکارآمد اطلاعات می تواند منجر به افزایش در هزینه ها گردیده و صدمات جبران ناپذیری را به بدنه نظام سلامت وارد آورد.

اطلاعات یک فاکتور اصلی در بهره وری است.

در قرن نوزدهم مشخصه پیشرفت در جوامع ارتقای صنعت و صنعتی تر شدن بود و در نیمه دوم قرن بیستم ایده ارتباطات و پردازش داده ها توسط کامپیوترها و شبکه های کامپیوتری هنوز پدیده ای نوظهور بود اما امروزه از قرن بیست و یکم به عنوان عصر فن آوری اطلاعات یا جامعه اطلاعاتی یاد می شود و انتظار می رود انفورماتیک و فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) نقشی کلیدی را در همه امور ایفا کند. اطلاعات فارغ از زمان و مکان بایستی در دسترس استفاده کنندگان قرار گیرد. در همین ارتباط گزاره مشهوری در این زمان به عنوان یک اصل مسلم وجود دارد و آن اینکه "اطلاعات بایستی راه خود را به سوی مردم پیدا کند و نه بالعکس"

Information shall find its way to people, not vice versa


تبادل الکترونیک داده های بالینی

سیستم های اطلاعات بیمارستانی


دکتر نیما اختردانش

پزشک عمومی و کارشناس ارشد مدیریت فن آوری اطلاعات پزشکی

رشد چشمگیر پژوهش ها در پزشكی، فن آوری اطلاعات و تغییرات سازمانی، مراقبت سلامت را تحت تأثیر قرار داده و در نتیجه این پارادایم ها، مراقبت سلامت به طور فزاینده ای پیچیده تر شده است. در محیط پویای سلامت امروزی، فن آوری اطلاعات و ارتباطات نقش هدایت كننده ای را بر عهده گرفته والگوی مراقبت سلامت را در تمام سطوح به طور چشمگیری تحت تأثیر قرار داده است. از سوی دیگر در كشورهای در حال توسعه، بیمارستانها به عنوان ارایه دهنده ی اصلی مراقبت سلامت مطرح هستند و از این رو به عنوان هدف اول برای به كارگیری سیستم های اطلاعاتی در مراكز درمانی در نظر گرفته می شوند. سیسـتم هـای اطلاعـاتی بیمارسـتانی حـاوی اطلاعـات كامـل اداری-مالی و پزشكی افراد مختلف مراجعه كننده به این مراكز درمانی می باشـد كه با هدف دستیابی بهتر و سـریعتر كاركنـان سیسـتم سـلامت به این اطلاعـات طراحی شده اند.

بیمارستان ها برای مدیریت نیازمندی های فزاینده خود، به سیستم های اطلاعات بیمارستانی اثربخش نیاز دارندو HIS باید ازآمایش (Logistics) اطلاعات در درون بیمارستان حمایت كرده و اطلاعات مناسب را در زمان، مكان و البته شكل مناسب به پاسخ خواهان، ذینفعان و اشخاص ذیصلاح ارایه دهد.

سیستم های اطلاعات بیمارستانی (Hospital Information Systems) ، جزیی از حوزه انفورماتیک سلامت به شمار می روند که عمدتاً بر نیازهای مدیریتی بیمارستان ها تمرکز دارند. این سیستم ها معمولاً در قلب مجموعه ای از سیستم های اطلاعاتی یکپارچه همه جنبه های عملیات جاری در یک بیمارستان اعم از عملیات پزشکی، مدیریتی، اداری، مالی و درآمدی و نیز مقولات قانونی و پردازش اطلاعات سرویس های مختلف متناظر با این موضوعات را اداره می کنند.

در معماری سیستم های اطلاعات بیمارستانی معمولاً سه سطح اصلی در نظر گرفته می شود:  

  • Central Government Level
  • Territory Level
  • Patient Carrying Level

عموماً همه انواع سیستم های اطلاعات بیمارستانی (HIS) از نظر شبکه و نحوه پردازش اطلاعات با معماری کلاینت-سرور پشتیبانی می شوند. اکثر ایستگاههای کاری در این سیستم ثابت و در محلهای خاص در بیمارستان مستقر هستند؛ با این وجود رایانش موبایل نیز شروع به گسترش و توسعه در این حوزه نموده است. امروزه برنامه های کاربردی مختلف روی کامپیوترهای تبلت و گوشی های همراه هوشمند در توسعه این سیستم ها بکار می روند. همچنین سیستم های یکپارچه اطلاعات بیمارستانی تحت وب با موفقیت در حوزه های بهداشت عمومی پیاده سازی شده اند و بطور گسترده ای مورد استقبال سایر حوزه ها نیز قرار می گیرند.گامهای آغازینی نیز برای طراحی سیستم های اطلاعات بیمارستانی استانی (province-wide) به منظور اصلاح دسترسی به اطلاعات بیماران از طریق یک سیستم اطلاعاتی الکترونیک مرکزی پیش رفته است.

هدف سیستم های اطلاعات بیمارستانی به جریان انداختن اطلاعات بیماران و در دسترس قرار دادن آن برای پزشکان و سایر ارائه دهندگان خدمات پزشکی می باشد. این تغییرات در نحوه ارائه سرویسها قطعاً در طول زمان باعث بهبود کیفیت مراقبت از بیماران و نیز ایمنی بیماران خواهد شد. سیستمهای مراقبتی بیماران ، اطلاعات بیماران و نتایج تستهای پاراکلینیک انجام گرفته برای آنها را ذخیره سازی و به پزشکان منتقل می کنند. پزشکان قادر خواهند بود این اطلاعات و نیز اطلاعات مربوط به ویزیت ها و نسخه های دارویی و تجویزات پزشکی قبلی بیمار را با سهولت ببینند و بر آن اساس تصمیم بگیرند. سیستم های نوبت دهی و نیز سیستم های یادآور و هشدار دهنده نیز می توانند در این میان مورد استفاده قرار گیرند.

سیستم های اطلاعات بیمارستانی بر اساس استاندارد عمل می‌کنند و معمولا نه تنها هیچ اجباری در سیستمهای دستی موجود ایجاد نمی‌کنند بلکه خود را با این سیستمها مطابقت می‌دهند. همچنین این امکان وجود دارد که سیستمهای کامپیوتری قدیمی را نگه داشته و سبب ارتقاء اتی و بهبود انها شوند.

بر اساس «وقایع پزشکی» عمل می‌کنند و الزاما به چرخه حرکت بیمار وابسته نیستند. بهترین راه‌ حل برای هماهنگی رده‌های مختلف کاری و واحدهای مختلف را در بیمارستان ارائه می‌کنند و کل بخشها و نظام بیمارستان را هماهنگ و منسجم می‌کنند و از این رو کیفیت تصمیم‌گیری و امکان مانور مدیریتی را بالا می‌برند.

نسل بعدی سیستم های اطلاعات بیمارستانی در کره جنوبی

Jinwook Choi, MD, PhD

رئیس انجمن انفورماتیک پزشکی دانشگاه ملی سئول

سیستم های اطلاعات بیمارستانی در کره جنوبی سابقه درازی داشته و به سال 1978 (معادل 1357 خورشیدی) بر می گردد. در ابتدا ، HIS در کره جنوبی از سال 1977 به عنوان یک سیستم جزئی البته ملّی و با کارکرد محاسبات صورتحساب های پزشکی شروع شد و بسیاری از بیمارستان ها در دهه های 70 و 80 اولین سیستم های خود را در این زمینه نصب و بکارگیری نمودند. این سیستم کاملاً کارکردهای ابتدایی داشته و صرفاً محاسبات مربوط به هزینه درمانهای پزشکی را به انجام می رسانید و فاقد قابلیت های دیگری مثلاً نوبت دهی ویزیت های بعدی بیمار یا اسکجول کردن عملیات اجرایی بیمارستان بود. 

سیستم واقعی و عملیاتی ثبت کامپیوتری دستورات پزشکی (CPOE)، اولین بار توسط مرکز پزشکی سامسونگ در سال 1994 راه اندازی گردید. در این مرکز، از زمان افتتاح با استفاده از یک سیستم کامپیوتری، نسخه نویسی انجام می شد. ده سال بعد وقتی که در سال 2003 بیمارستان Bundang وابسته به دانشگاه ملی سئول افتتاح شد اولین سیستم واقعی پرونده الکترونیک پزشکی (EMR) در کره جنوبی راه اندازی گردید و در عرض پنج سال بعد از راه اندازی این سیستم در این بیمارستان، تقریباً همه بیمارستان های بزرگ نوع سوم (فوق تخصصی) در کره جنوبی سیستم های  EMR خود را پیاده سازی کردند. 

اکنون پس از گذشت یک دهه از آن زمان و با توجه به اینکه سیستم های فن آوری اطلاعات، امروزه مانایی محدودتری نسبت به گذشته دارند تقریباً همه بیمارستان های عمومی این کشور نیز در پی نصب و راه اندازی نسل جدید سیستم های پرونده الکترونیک پزشکی هستند. 

آنچه در کره جنوبی به عنوان یک چالش اساسی مطرح است هزینه بالای تولید و راه اندازی یک سیستم جدید EMR است که برآورد می شود در بیمارستان هایی با 800 تختخواب و بالاتر در این کشور بالغ بر 10 میلیون دلار هزینه داشته باشد و از این رو قبل از این نوسازی سیستم ها بایستی ملاحظات مختلفی را در نظر گرفت. 


HIS عمدتاً بر مدیریت داده ها تمرکز دارد 

اداره بیمارستان ها در یک وضعیت مالی خوب کار آسانی نیست مخصوصاً در کره جنوبی که قوانین و الزامات سفت و سختی افزایش هزینه های بیمارستانی را محدود می کند. در کره جنوبی، درمان طبی به عنوان یک منفعت عمومی ضروری به شمار می رود که بایستی عادلانه به همه شهروندان برسد. از این بابت حکومت کره، هزینه  های درمانی را به شدت کنترل می کند. 

نرخ تورم سالیانه هزینه های پزشکی حدود 3/1 درصد است و این موضوع معمولاً محل مباحثات داغی میان دولت و حوزه پزشکی است. از این رو محیط کم سود پزشکی فضای بیمارستان ها را به یک رقابت برای افزایش تعداد ویزیت بیماران کشانده است. این یک مسابقه است ولی نه برای اتخاذ بهترین شیوه های عملکرد بلکه برای بقا در یک بازار با حاشیه سود پائین. سیاست های سلامت تأثیرات مثبتی را در سطح ملی بر هزینه های سلامت نهاده است مخصوصاً در مقایسه با هزینه های مشابه در سایر کشورها ولی به هر حال این سیاست های انقباضی و فشارنده در کره جنوبی مؤسسات بهداشتی درمانی را به سمت مسیری سوق داده است که چه بسا الزاماً بهترین شیوه های عملکرد از آن حاصل نگردد.


مسئله کیفیت تاکنون مطرح نشده است

مهندسین وقتی روی سیستم های EMR در بیمارستان ها کار می کنند دغدغه عمده ای که با آن مواجهند موضوع سرعت است. گاهی مقوله امنیت نیز باید به فوریت مورد توجه قرار گیرد چرا که تأثیری که بر جامعه می گذارد می تواند بحرانی باشد و چنین مسائلی گاهی منجر به تخریب وجهه کل نظام سلامت در کشور می گردد یا پاره ای اختلالات امنیتی موجب شرمساری مهندسین فن آوری اطلاعات و ارتباطی که در حوزه امنیت شبکه یا سیستم های سرور کار می کنند می گردد.

به هر حال در چنین موارد مهم و با اولویتی بایستی فارغ از سایر تقاضاها بهترین شیوه عملکرد برای HIS در نظر گرفته شود.

سود واقعی که از کاربرد یک سیستم مبتنی بر فن آوری اطلاعات در حوزه مراقبت های سلامت بایستی استحصال گردد کیفیت مراقبت هاست. یک سیستم IT دسترسی تسهیل شده به همه داده های بالینی مرتبط و مورد نیاز پزشکان را فراهم می آورد. فرآیند های کاری سیستماتیک را به سادگی میسر می کند که از طرق متعدد می تواند به متخصصان بالینی و فعالیت هایشان کمک نماید. اما واقعیت این است که بهترین شیوه های عملکرد هنوز به عنوان عناصر کلیدی پرونده الکترونیک پزشکی در توسعه سیستم های اطلاعات بیمارستانی مطرح نیستند.

نقش دولت در تأمین اکولوژی سالم HIS 

اهمیت  نقش دولت در فن آوری اطلاعات سلامت نبایستی از نظر بیفتند تاکنون دولت کره جنوبی نقش یک هماهنگ کننده یا تنظیم کننده را در فیلد فن آوری اطلاعات سلامت ایفا نموده است. اما نفش دولت بایستی تغییر و بازنگری شود تا بتواند پشتیبانی مداوم و پایداری را فراهم آورد و به پرورش و رشد صنعت مراقبت های بهداشتی درمانی کمک کند.

به عنوان مثال شاید عقیده ما براین است که در بخش استاندارد پزشکی، حداکثر نقشی که دولت می تواند بپذیرد این است که نسبت به تهیه قعالانه استانداردهای اطلاعات پزشکی اقدام نماید ولی یک نقش مهم تر دولت در این حوزه، بسترسازی برای مباحثات و تعاملات فعال و مشارکتی میان نمایندگان طرف های متعدد درگیر در امر مراقبت هاست. دولت بایستی گروههای بحث و تبادل نظر را پرورش دهد تا از طریق فهم قوانین تصمیم گیری و روشهای هماهنگ سازی، همه طرف های مشارکت سود ببرند. اینگونه است که جامعه استانداردسازی راه خود را برای بقا و توسعه و پخش مؤثر یافته های خود برای اقدامات آتی می یابد. نقش اصلی دولت اجازه دادن به رشد آنها و نه اعمال محدودیت ها و اصلاحات مدنظر خود است.

مسیرهای آینده  برای نسل بعدی سیستم های HIS

هدف اصلی که بایستی برای نسل بعدی سیستم های پرونده الکترونیک پزشکی مدنظر قرار دارد کدام است؟ شما می توانید نام هر کدام را به آسانی ببرید ولی مشخصاً باید بدانیم وزنی که به هر عنوان داده می شود، چقدر به وزن کلی ماحصل کار می افزاید. 

همانگونه که ما بر ساده کردن اصلاح و اعمال تغییرات و اداره کردن ورود داده ها تمرکز می کنیم در قدم بعدی بایستی بدنیبال استفاده کارا و مؤثر از اطلاعات ذخیره شده باشیم. بعلاوه ادغام و یکپارچگی داده ها یکی از عملکردهای اصلی سیستم فن آوری اطلاعات است و بایستی به آسانی انجام گیرد.

از طریق یکپارچگی کلیه اطلاعات بالینی که مرتبط با درمان جاری یک بیمار می باشد، سیستم جدید پرونده الکترونیک پزشکی می تواند یک دسترسی همه جانبه را برای پزشکان تأمین نماید.

سمانتیک (Semantics) هیچ زمانی بیشتر از آنقدر که اینک برای نسل بعدی سیستم های اطلاعات بیمارستانی مورد نیاز است اهمیت ندارد. هر چقدر ما بیشتر برای توسعه یک سیستم EMR پیشرفته تلاش کنیم، تأکید بیشتری هم بر موضوع سمانتیک خواهیم داشت. دسترسی آسان به داده های بالینی و بهداشتی، خصوصیت کلیدی دیگر نسل بعدی سیستم های اطلاعات بیمارستانی است. سرویس های شبکه اجتماعی (SNSs) مردم را برای استفاده از بسیاری داده ها از جمله وقایع حیاتی و اطلاعات تناسب اندام توانمند کرده است.بیماران، امروزه تجربه استفاده  از همه انواع اطلاعات را برای کسب تندرستی بیشتر و یا حمایت بیشتر از طرف اجتماع دارا می باشند. در قدم بعدی نوبت سازمان های بهداشتی درمانی است. بیماران درخواست های اطلاعاتی خود را دارند تا بتوانند متوجه جدّیت یا وخامت وضعیت بالینی خود شوند و زندگی شان را برای رسیدن به نتایج درمانی امیدبخش تنظیم نمایند.

ارائه کنندگان خدمات هم نیاز دارند تا برای درخواست دسترسی آسان آماده باشند. نهایتاً دولت بایستی یک نقش حمایتی را ایفا نماید. بدنه هماهنگی ملی در حوزه مراقبت های سلامت مهم است و به محاذاتی که در این مسیر بر مشکلات، فائق آییم نقش هماهنگی دولت باعث کاهش هزینه های پیاده سازی HIS خواهد شد.

منبع مطلب : http://www.ncbi.nlm.nih.gov