دات نت نیوک
Menu

سایبرنایف چیست و چه مزیت هایی دارد؟

سیستم رادیوسرجری رباتیک سایبرنایف یک درمان جایگزین جراحی غیر تهاجمی است که برای درمان تومورهای سرطانی و غیر سرطانی در هر جای بدن از جمله پروستات، ریه ها، مغز و ستون مهره ها، کبد ، پانکراس و کلیه ها بکار می رود.
این روش درمانی - که طی آن اشعه با دوز بسیار زیاد با دقت بسیار بالا به تومور تابیده می شود- امیدواری های تازه ای را در بیماران مبتلا به سرطان در سراسر دنیا ایجاد کرده است.
اگر چه نام آن، تصاویر چاقو و جراحی را به ذهن متبادر می کند ولی ر سایبرنایف هیچ برشی در کار نیست! در واقع سیستم سایبرنایف، اولین و تنها سیستم رباتیک رادیوسرجری است که برای درمان تومورها در بدن به شکل غیر تهاجمی و بدون درد بکار می رود. این روش گزینه خوبی برای بیماران غیر قابل عمل یا تومورهایی که نیاز به جراحی های پیچیده دارند. بعنوان مثال امروزه سایبرنایف برای درمان تومورهای ساقه مغز که دست هیچ جراحی به آنها نمی رسید ایجاد کرده است.

طی مراحل ساخت این روبات، دانشگاه استفورد از شرکت "بی ام دبلیو" برای ساخت بازوی روباتیک این دستگاه کمک گرفت تا بتواند پرتوهای انرژی پر قدرت را از جهات مختلف به محل دقیق تومور ارسال کند.

 سایبر نایف چگونه عمل می‌کند؟

از بیمار دو روز قبل از آغاز درمان با سایبر نایف" "ام آر ‌ای" تهیه می‌شود و اطلاعات مربوطه به سیستم کامپیوتری سایبر نایف داده می‌شود. در این مرحله توسط متخصصین در بخش فیزیک پزشکی برنامه‌ریزی جهت نابود سازی تومور سرطانی صورت می‌گیرد. این مرحله بسته به شکل و نوع تومور حدود ٢٤ ساعت زمان می‌برد.

لازم به ذکر است اتاقی که روبات "سایبر نایف" در آن قرار دارد دارای دیواره‌های مخصوص سربی و همچنین تقریبا سرد است که به بیمار توصیه می‌شود لباس کافی همراه داشته باشد.

در این قسمت بیمار به اتاق سایبر نایف منتقل شده و می‌تواند در حالی که به آرامی بر روی تخت درازکشیده و موسیقی گوش می‌دهد، مورد جراحی بدون درد قرار بگیرد و تنها نظاره‌گر حرکت روبات در اطراف تومور سرطانی باشد. روبات سایبرنایف بسته به نوع تومور از صدها جهت مختلف و با قدرت بسیار بالا تومور را هدف قرار می‌دهد، بدون این که به بافت‌های سالم صدمه‌ای وارد کند. سایبر نایف همچنین قابلیت ردیابی همزمان را داراست بدین معنی که با حرکت بیمار از کار می‌ایستد و همچنین برای درمان تومور ریه، خود را با تنفس بیمار هماهنگ می‌کند و دیگر بیمار نیازی به نگه داشتن نفس خود ندارد.

بسته به نوع تومور و میزان پیشرفتگی آن، بین ٣ تا ١٠ جلسه برای درمان تومور زمان نیاز است که می‌تواند در روزهای متوالی انجام گردد.

قابل ذکر است که تکنولوژی سایبرنایف با رادیوتراپی کاملاً متفاوت است و در دو دسته مجزا قرار می گیرند در حالی که این روش درمانی در مقایسه با جراحی و روش های رادیوتراپی مرسوم هم کاراتر و هم کمتر تهاجمی است. سایبر نایف تقریباً برای هر بیماری که از رادیوتراپی سود می برد می تواند مفید باشد. ذیلاً به مقایسه سایبرنایف با روش های مرسوم رادیوتراپی می پردازیم :


نوع درمان رادیوتراپی مرسوم رادیوسرجری سایبرنایف
توصیف در درمان رادیوتراپی مرسوم، یک جریان گسترده اشعه با دور پایین از جهات معدودی تابیده می شود. به منظور پیشگیری از دریافت روزانه بیش از حد اشعه توسط بافت های نرمال پیرامونی، بایستی اشعه دوز پایین طی دوره زمانی طولانی تری برای بیمار تجویز شود.
رادیو سرجری سایبرنایف جریان اشعه ای را تحویل می دهد که به طور مجازی می تواند از هر جهتی هدایت شود و خطای آن کمتر از یک میلیمتر است و از این رو آسیب به بافت های پیرامونی سالم به حداقل می رسد. لذا دوز بیشتر و مؤثر تر اشعه می تواند به تومور داده شود و تعداد جلسات درمان کاهش یابد و در عوض انگیزه و اشتیاق درمان برای پذیرش این درمان افزایش می یابد.
طول درمان
معمولاً 30 تا 45 جلسه درمانی در یک دوره 6 تا 8 هفته ای که هر کدام 15 تا 30 دقیقه طول می کشد.
هر جلسه درمان معمولاً بین یک تا سه ساعت طول می کشد و دوره درمانی بطور تیپیک در یک یا پنج ویزیت اتمام می یابد.
عوارض جانبی ممکن است شامل خستگی، ناخوشی، درد دهان و گلو، تهوع، اسهال و تحریک پوست، بسته به محل درمان باشد

عوارض جانبی کمتری در مقایسه با تکنیک های رادیوتراپی مرسوم دارد. بعلاوه نیازی به فریم تهاجمی سر و بدن نیست و از این رو باعث تسهیل راحتی بیمار می شود.

چه تفاوتی میان سایبرنایف با سایر اشکال رادیوسرجری مثل چاقوی گاما وجود دارد؟
نوع درمان سایر سیستم های رادیوسرجری  رادیوسرجری سایبرنایف
راحتی بیمار در چاقوی گاما و رادیوسرجری لیناک (Linac) یک فریم فلزی سخت بایستی روی جمجمه بیمار گذاشته شود تا از حرکت بیمار جلوگیری کند. این، می تواند ناراحتی قابل ملاحظه ای برای بیمار ایجاد کند و زاویه ای که می توان اشعه به بیمار تاباند را نیز محدود می کند.
رادیوسرجری سایبرنایف نیازی به فریم سر ندارد
انعطاف پذیری چاقوی گاما، تنها می تواند برای تومورها و وضعیت هایی در مغز یا سر استفاده شود.
سایبرنایف می تواند تقریباً در هر جای بدن استفاده شود.

چند تفاوت اصلی دیگر سایبرنایف با گامانایف
1. در حالی که گامانایف برای تابش اشعه از 201 منبع کبالت استفاده می‌کند ، سایبرنایف تنها با استفاده از یک پرتو انرژی فوتون ، انرژی را به بازوی روباتیک خود منتقل می‌کند (یک منبع شتاب دهنده خطی). اشعه ایکس چند مگاولتی سایبرنایف چهار برابر قوی تر از انرژی کبالت مورد استفاده در گامانایف است.

2 . سیستم گامانایف یک سیستم وابسته به فرم خاصی است ؛ در حالی که سایبرنایف یـک سیستـم انعطاف پذیر است. یعنی در سیستم سایبرنایف با یک یا در صورت نیاز چند جلسه درمان انجام می‌گیرد که اجازه می‌دهد تا ایمنی بیمار را بیشتر در نظر گرفته ، میزان دز اشعه را با توجه به شرایط بیمار تغییر دهد.

3 . به دلیل اندازه کوچک کولیماتورهای درون گامانایف ، امکان آسیب بافت های حیاتی در طول تابش اشعه وجود خواهد داشت و همچنین اندازه کوچک کولیماتورها محدوده درمانی توده های کمتر از 3 تا 4 سانتی متر را برای گامانایف ایجاد می‌کند و تومورهای بزرگ‌تر توسط این روش قابل درمان نیستند. در حالی که در سایبرنایف به دلیل دقت بالای دستگاه و تابش اشعه به صورت بسیار تیز ، بافت های حیاتی آسیب نخواهد دید و محدودیتی در اندازه توده برای درمان نخواهد داشت.